၁။ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ (the COVID-19 Virus) ကူးစက္ခံရလွ်ဳင္ မည္ကဲ့သို႔ေသာေရာဂါလကၡဏာမ်ားျဖစ္ေပၚမည္နည္း။

ကြၽန္ေတာ္တို႔၏ခႏၶာကိုယ္သည္ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ (the COVID-19 Virus) ကူးစက္ျခင္းကို ခုခံရန္ခက္ခဲသည္။ အတည္ျပဳေဝဒနာရွင္မ်ားႏွင့္ နီးကပ္စြာထိေတြ႕ျခင္း လက္မေဆးလိုျခင္း သို႔မဟုတ္ ကိုယ္ခံစြမ္းအားက်ဆင္းျခင္းကဲ့သို႔ေသာ အေျခအေနႏွင့္ႀကဳံေတြ႕လွ်င္ ကြၽန္ေတာ္တို႔သည္ ေရာဂါကူးစက္ခံရႏိုင္သည္။ ေရာဂါကူးစက္ခံရလွ်င္ ကြၽန္ေတာ္တို႔သည္ ကိုယ္အပူခ်ိန္ျမင့္ကာဖ်ားနာျခင္း ေခ်ာင္းဆိုးျခင္းႏွင့္ အသက္ရႉမဝျခင္းစသည့္ေရာဂါလကၡဏာမ်ား ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္သည္။ ထို႔ျပင္အားအင္ကုန္ခမ္းျခင္းကိုလည္းေတြ႕ရွိရႏိုင္သည္။ ထိုထက္မက ဆိုး႐ြားျပင္းထန္ေဝဒနာရွင္မ်ားသည္ ကုတင္ေပၚတြင္အခ်ိန္ၾကာရွည္စြာေနရတတ္သည္။ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ (the COVID-19 Virus) ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ ေရာဂါလကၡဏာထိခိုက္မႈအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိႏိုင္ၿပီး ခုခံအားနည္းသူမ်ားသည္ ေသဆုံးသည့္အေျခအေနအထိျဖစ္ႏိုင္သည္။ (www.bookcubicle.com စာေရးဝါသနာရွင္မ်ားအတြက္ ေျခလွမ္းစတင္ရာတျဖစ္လဲ စာဖတ္ဝါသနာရွင္မ်ားအတြက္ နားခိုရာ BookCubicle)

၂။ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ (the COVID-19 Virus) သည္ ကိုယ္ခႏၶာအတြင္းတြင္ မည္ကဲ့သို႔ေျပာင္းလဲႏိုင္သနည္း။

COVID-19 အဆုတ္ေရာင္ေရာဂါေဝဒနာရွင္အသီးသီးသည္ ေရာဂါလကၡဏာျဖစ္ေပၚသည့္အဆင့္မွာ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦးကြဲျပားျခားနားက်သည္။ ပထမအစပိုင္းတြင္ ဖ်ားနာျခင္း ေခ်ာင္းဆိုးျခင္း ခႏၶာကိုယ္အားအင္ကုန္ခမ္းျခင္းစသည့္လကၡဏာမ်ားျဖစ္ေပၚႏိုင္ၿပီး တျဖည္းျဖည္းႏွင့္ အသက္ရႉလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာရႈံးနိမ့္မႈမ်ားျဖစ္ေပၚႏိုင္သည္။ ပုံမွန္အားျဖင့္ဗိုင္းရပ္စ္ေရာဂါပိုးသည္ ခႏၶာကိုယ္တြင္ခုနစ္ရက္ၾကာေနၿပီးေနာက္ ေရာဂါလကၡဏာျဖစ္ေပၚတတ္ၿပီး အခ်ိဳ႕သည္လည္း ေရာဂါလကၡဏာျဖစ္ေပၚရန္ဆယ့္ေလးရက္ထိၾကာျမင့္တက္သည္။ ေရာဂါလကၡဏာမျဖစ္ေပၚခင္ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ (the COVID-19 Virus) ကမည္ကဲ့သို႔အလုပ္လုပ္ေနသည္ကို သိရွိပါသလား။ ၎တို႔သည္ ခႏၶာကိုယ္တြင္အရွိန္အဟုန္ျဖင့္မ်ိဳးပြားယူေလ့ရွိကာ အလြန္ျမန္ဆန္ေသာေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္ကိုကာကြယ္ခုခံႏိုင္ေသာစြမ္းအားမ်ားသည္ ၎တို႔ကိုတိုက္ဖ်က္ရန္ခက္ခဲသည္။ ဗိုင္းရပ္စ္ေရာဂါပိုးမ်ားသည္ ခႏၶာကိုယ္အတြင္းသို႔ဝင္ေရာက္သည္ႏွင့္ မိတၱဴကူးစက္ကဲ့သို႔ အျခားက်န္းမာသူကိုပါကူးစက္ႏိုင္သည္။ (www.bookcubicle.com စာေရးဝါသနာရွင္မ်ားအတြက္ ေျခလွမ္းစတင္ရာတျဖစ္လဲ စာဖတ္ဝါသနာရွင္မ်ားအတြက္ နားခိုရာ BookCubicle)

၃။ ေဆး႐ုံ၌ေဆးကုသမႈခံယူေနခ်ိန္မိမိကိုယ္ကို မည္ကဲ့သို႔ေကာင္းမြန္ေအာင္ေနရမည္နည္း။

အကယ္၍သင္သည္ မက်န္းမာလွ်င္ေဆး႐ုံသို႔အခ်ိန္မွီသြားသင့္သည္။ ေဆးကုသမႈခံယူခ်ိန္တြင္ ေဆး႐ုံရွိမည္သည့္ပစၥည္းကိုမွ် မိမိသေဘာျဖင့္ထိေတြ႕ကိုင္တြယ္ျခင္းမျပဳရပါ။ လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ခုလုံးတြင္ႏွာေခါင္းစည္းကိုလုံေအာင္ဖုံးထားၿပီး ဆရာဝန္၏ၫႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း လိုက္နာေဆာင္႐ြက္ရမည္။ မိမိကိုယ္တိုင္ႏွင့္အျခားသူမ်ားကိုကာကြယ္ႏိုင္ရန္ ဓာတ္ေလွကားစီးျခင္းကိုေရွာင္ၾကဥ္ရမည္။ ေဆးကုစမႈခံယူၿပီးေနာက္ အိမ္ကိုျပန္ေရာက္လွ်င္ ဆပ္ျပာႏွင့္ေရသန႔္ျဖင့္စနစ္တက်လက္ေဆးရပါမည္။

၄။ COVID-19 အဆုတ္ေရာင္ေရာဂါ အေအးမိဖ်ားနာျခင္းႏွင့္ တုတ္ေကြးေရာဂါတို႔အၾကား ျခားနားခ်က္

ပုံမွန္အေအးမိဖ်ားနာျခင္းသည္ ကြၽန္ေတာ္တို႔အေအးမိျခင္း ပင္ပန္းျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာျခင္းျဖစ္ၿပီး ႀကဳံေတြ႕ရေသာ ေရာဂါလကၡဏာမ်ားမွာ ႏွာေစးျခင္း ႏွာရည္ထြက္ျခင္း ႏွာေခ်ျခင္းျဖစ္ကာ ဖ်ားျခင္း ေခါင္းကိုက္ျခင္း အဆစ္နာျခင္း သို႔မဟုတ္ တစ္ကိုယ္လုံးကိုယ္လက္မအီမသာျဖစ္ျခင္းစသည့္ သိပ္မထင္ရွားလွေသာ လကၡဏာမ်ားသာျဖစ္ေပၚသည္။ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာခြန္အားႏွင့္ အစားစားခ်င္စိတ္ ခံတြင္းအတြက္လည္းထိခိုက္မႈမရွိပါ။ အေအးမိေဝဒနာရွင္မ်ားသည္ အသက္ရႉလမ္းေၾကာင္း၏အထက္ပိုင္းတြင္ ေရာဂါလကၡဏာထင္ရွားစြာျဖစ္ေပၚေသာ္လည္း တစ္ကိုယ္လုံးေရာဂါလကၡဏာကမူ သိပ္မထင္ရွားပါ။ အသက္အႏၲရာယ္လည္းမရွိပါ။

တုတ္ေကြးေရာဂါသည္ တုပ္ေကြးဗိုင္းရပ္စ္ေရာဂါပိုးေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚလာေသာ အသက္ရႉလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာေရာဂါျဖစ္ၿပီး အသက္ရႉလမ္းေၾကာင္း၏အထက္ပိုင္းတြင္ ေရာဂါျဖစ္ေန႐ုံမကပဲ အသက္ရႉလမ္းေၾကာင္း၏ေအာက္ပိုင္းတြင္လည္း ေရာဂါကူးစက္ႏိုင္သည္ျဖစ္ရာ တစ္နည္းဆိုရလွ်င္အဆုတ္ေရာဂါပင္ျဖစ္သည္။ တုတ္ေကြးေရာဂါသည္ ေဆာင္းႏွင့္ေႏြဦးရာသီမ်ားတြင္ ပ်ံ႕ႏွံ႔ျဖစ္ေပၚေလ့ရွိၿပီး ေဝဒနာရွင္မ်ားသည္ျပင္းထန္ေသာေရာဂါလကၡဏာမ်ား လ်င္ျမန္စြာေတြ႕ရွိႏိုင္ကာ ဖ်ားနာျခင္းျဖစ္ေပၚႏိုင္သည္။ တစ္ရက္ႏွစ္ရက္အတြင္း ခႏၶာကိုယ္အပူခ်ိန္သည္ (၃၉ °C) အထက္သို႔ေရာက္ရွိႏိုင္သည္။ ထို႔ျပင္ေခါင္းကိုက္ျခင္း ႂကြက္သားအားနည္းျခင္း ခံတြင္းမေတြ႕ျခင္းစသည့္လကၡဏာမ်ားက ထင္ရွားလာပါသည္။ တုတ္ေကြးသည္ခုခံအားနည္းသူမ်ားအတြက္ ထိခိုက္မႈမ်ားစြာျဖစ္ေပၚႏိုင္ကာ ေသဆုံးသည္ထိအႏၲရာယ္ျဖစ္ေစသည္။

COVID-19 အဆုတ္ေရာင္ေရာဂါကူးစက္ခံရသူမ်ားတြင္ ပထမအစပိုင္း၌ေရာဂါလကၡဏာမ်ားမျပပဲ အသက္ရႉလမ္းေၾကာင္းအတြင္းတြင္သာ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ေရာဂါပိုးကို စစ္ၾကည့္ႏိုင္သည္။ ေရာဂါလကၡဏာထင္ရွားသည့္အေျခအေနမေရာက္ခင္ ဖ်ားျခင္း ေခ်ာင္းဆိုးျခင္း အေအးကိုေၾကာက္ျခင္းႏွင့္ ကိုယ္လက္မအီမသာျဖစ္ျခင္းစသည့္လကၡဏာမ်ားကိုအနည္းငယ္သာခံစားရသည္။ ေရာဂါလကၡဏာျပင္းထန္သူမ်ားသည္ ပထမ (၃) ရက္မွ (၅) ရက္အခ်ိန္အတြင္း ဖ်ားျခင္း ေခ်ာင္းဆိုးျခင္းႏွင့္ ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္အားအင္ကုန္ခမ္းျခင္း စသည့္လကၡဏာမ်ား တေျဖးေျဖးျပင္းထန္လာႏိုင္သည္။ အခ်ိန္တပတ္ၾကာၿပီးေနာက္ ေရာဂါလကၡဏာမ်ားသည္ပိုမိုျပင္းထန္သည့္အေျခအေနကိုေရာက္ရွိလာၿပီး ေဝဒနာရွင္မ်ား၏အဆုတ္ကို ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္မွက်ဴးေက်ာ္သိမ္းပိုက္ကာ အဆုတ္ေရာင္ေရာဂါျဖစ္ပြားေစႏိုင္သည္။ အလြန္ဆိုးဝါးသည့္အေျခအေနသည္ ျပင္းထန္ေသာအဆုတ္ေရာင္ေရာဂါလကၡဏာျဖစ္လာေစသည္။ (www.bookcubicle.com စာေရးဝါသနာရွင္မ်ားအတြက္ ေျခလွမ္းစတင္ရာတျဖစ္လဲ စာဖတ္ဝါသနာရွင္မ်ားအတြက္ နားခိုရာ BookCubicle)

၅။ မိမိကိုယ္တိုင္သို႔မဟုတ္မိသားစုဝင္မ်ားတြင္ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ (the COVID-19 Virus) ကူးစက္ခံရလွ်င္မည္သို႔လုပ္ေဆာင္ရမည္နည္း။

မိမိကိုယ္တိုင္ သို႔မဟုတ္ မိသားစုဝင္မ်ားတြင္ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ (the COVID-19 Virus) ကိုကူးစက္ခံရသည္ဟု သံသယျဖစ္လွ်င္ ေဆး႐ုံသုံးႏွာေခါင္းစည္းကိုတပ္ဆင္ၿပီး အနီးပတ္ဝန္းက်င္ရွိ သတ္မွတ္ထားေသာ ေဆး႐ုံ၏ဖ်ားနာကုေဆးခန္းသို႔သြားေရာက္ကာ ဆရာဝန္ႏွင့္ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္သင့္သည္။ ဆရာဝန္ႏွင့္ျပခ်ိန္တြင္ ဘယ္ေနရာသြားခဲ့သည္ ဘယ္သူႏွင့္ထိေတြ႕ခဲ့သည္ စသည္တို႔ကိုဆရာဝန္ထံတက္ႂကြစြာေျပာျပရမည္ျဖစ္သည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ မိမိ၏တစ္ကိုယ္ရည္က်န္းမာေရးကို ဂ႐ုစိုက္ကာ မၾကာခဏလက္ေဆးေပးၿပီး ေလဝင္ေလထြက္ေကာင္းေစရန္ ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း ျပတင္းေပါက္မ်ားဖြင့္ေပးထားရမည္။ 

သင့္မိတ္ေဆြသည္ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္ခံရသူဟုသံသယရွိလွ်င္ ေဆး႐ုံသုံးႏွာေခါင္းစည္းကိုလုံေအာင္ဖုံးထားသင့္ၿပီး နီးကပ္စြာထိေတြ႕ျခင္းကိုေရွာင္ရွားႏိုင္ရန္ မိတ္ေဆြႏွင့္သင့္ေတာ္သညိ့အကြာအေဝးကိုထိန္းရပါမည္။ ေဆြမ်ိဳးသို႔မဟုတ္ သူငယ္ခ်င္းမ်ားတြင္ COVID-19 အဆုတ္ေရာင္ေရာဂါပိုးကို အတည္ျပဳေၾကာင္းေတြ႕ရွိလွ်င္ ၎တို႔ကိုသီးျခားခြဲထားေပးၿပီး ေဆးကုေပးရန္အတြက္ သတ္မွတ္ထားသည့္ေဆး႐ုံသို႔ပို႔ေဆာင္သင့္သည္။ ထို႔ျပင္၎တို႔မၾကာခဏထိေတြ႕သည့္ ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ေနရာမ်ားကိုလည္း ထိေရာက္စြာေသေသခ်ာခ်ာပိုးသတ္ရပါမည္။

၆။ မည္သူသည္ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္ရန္ပိုလြယ္ကူသနည္း။

မည္သူ႔ကိုမဆို ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ (the COVID-19 Virus) ကူးစက္ခံရႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္က်န္းမာေရး ေကာင္းသူမ်ားႏွင့္  ကိုယ္ခံအားေကာင္းသုမ်ားသည္ အၿမဲတမ္းက်န္းမာေရးေလ့က်င့္ၿပီး စိတ္ေပ်ာ္႐ႊင္ေသာေၾကာင့္ ကူးစက္ခံရႏိုင္ေျခနည္းပါးသည္။ ကိုယ္ခံအားနည္းသည့္သူမ်ား ဥပမာသက္ႀကီး႐ြယ္အို ကေလးမ်ားႏွင့္ မၾကာခဏေရာဂါျဖစ္တတ္သူမ်ားအတြက္မွာမူ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ (the COVID-19 Virus) ကူးစက္မႈႏႈန္းမ်ားပါသည္။ အကယ္၍ကူးစက္ခံရလွ်င္ ေရာဂါအေျခအေနလည္းပိုမိုျပင္းထန္ဆိုး႐ြားႏိုင္သည္။ ထို႔ျပင္ COVID-19 ကိုေဆးကုသေပးရန္ ေရွ႕တန္းေနရာတြင္အလုပ္လုပ္ေနက်သည့္ ဆရာဝန္မ်ား သူနာျပဳမ်ားႏွင့္ အျခားေဆးဘက္ဆိုင္ရာပညာရွင္မ်ားသည္လည္း ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္ခံရႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ႏွာေခါင္းစည္းကိုလုံေအာင္ဖုံးသင့္ၿပီး မၾကာခဏလက္ေဆးရမည္ျဖစ္သည္။ လူအမ်ားစုေဝးရာေနရာသြားျခင္း ေရွာင္က်ဥ္သင့္သည္။ ယခုကဲ့သို႔လုပ္လွ်င္ ဗိုင္းရပ္စ္ေရာဂါပိုးက ကိုယ္ခႏၶာအတြင္သို႔က်ဴးေက်ာ္ဝင္ေရာက္ရန္ ခက္ခဲမည္။ (www.bookcubicle.com စာေရးဝါသနာရွင္မ်ားအတြက္ ေျခလွမ္းစတင္ရာတျဖစ္လဲ စာဖတ္ဝါသနာရွင္မ်ားအတြက္ နားခိုရာ BookCubicle)